TBMM Zelzeleleri Araştırma Komisyonu’nda Jandarma Genel Komutanlığı’nın (JGK) sunumunda, sarsıntıdan 10 dakika sonrasına ilişkin telsiz kaydı dinletildi. Telsiz kaydında, JGK’nın tüm bağlı ünitelere “Vatandaşlarımıza yardım etmek üzere çok acele çok tez, herkes mesaiye gelsin. Bütün birlik kendi çalışanınızı, ailenizi inanca aldıysanız, derhal herkes mesaiye. Hiç kimse panik yapmasın arkadaşlar. Allah beterinden korusun. Şu saatten itibaren itidalli ve yardım edecek biçimde bütün aracımızı, gerecinizi hazırlıyorsunuz” talimatı verdiği duyuldu.
TBMM’de Zelzeleleri Araştırma Komisyonu’nda bugün kurum yetkililerin sunumları devam etti.
EKİPLERİN TELSİZ KAYDINI DİNLETTİ
Jandarma Genel Komutanlığı Asayiş Lideri Tümgeneral Ferdi Korkmaz, sarsıntıdan 5 dakika sonra kendilerine yapılan ihbarın telsiz konuşmasını dinletti. Telsiz kaydında, Jandarma Genel Komutanlığı’ndan son bilgilerin istenerek, “Son bilgileri acilen bu kanaldan bildirirseniz, takımları denetim edip tekrar geri döneceğiz… Pazarcık’la irtibat kurup bilgilendir bizi hemen” diye Kahramanmaraş Harekat Merkezi’nden bilgi almaya çalıştığı anlaşıldı. Tümg. Ferdi Korkmaz, Gaziantep Vilayet Jandarma Komutanlığı’ndan takımlara yönelik sarsıntıdan 10 dakika sonrasına ilişkin telsiz kaydını da paylaştı. Log kayıtlarının JGK’da bulunduğu belirtilen telsiz talimatı şöyle:
“Bütün arkadaşlarım derhal mesaiye. Birinci olarak yardıma gereksinimi olan vatandaş var mı, derhal tespit. Bütün aracımız gerecimiz, teçhizatımız, her şeyimiz, vatandaşlarımıza yardım etmek üzere çok çabuk çok çabuk, herkes mesaiye gelsin. Bütün birlik kendi işçinizi, ailenizi inanca aldıysanız, derhal herkes mesaiye. Hiç kimse panik yapmasın arkadaşlar. Allah beterinden korusun. Şu saatten itibaren itidalli ve yardım edecek biçimde bütün aracınızı, gerecinizi hazırlıyorsunuz.”
76 JANDARMA İŞÇİSİ HAYATINI KAYBETTİ
Jandarma Genel Komutanlığı’nın kurula yaptığı sunuma nazaran 76 jandarma işçisi sarsıntıda hayatını kaybetti. 723 jandarma işçisinin ise 1054 yakını vefat etti. Bunların 80’i eşi, 110’u çocuğu, 217’si annesi, 167’si babası, 480’i de kardeşiydi.
Deprem bölgelerinden bugüne kadar 644 bin 779 vatandaş tahliye edildi. İdari nezaret altındaki 3 bin 302 göçmen öteki vilayetlere sevk edildi.
Jandarma grupları tarafından 12 bin 428 yurttaş sağ kurtarıldı, 7 bin 158 yurttaşın cansız vücuduna ulaşıldı.
Deprem sürecinde paylaşım yapan 87 bin 557 toplumsal medya hesabı incelenerek, cürüm içerikli 3 bin 778 paylaşım tespit edildi ve 824 hesaba ait rapor hazırladı.
VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SUNUMU
Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürü Sinan Aksu, kurulda yaptığı sunumda, sarsıntıdan 3 gün evvel vazifeye atandığını kaydetti. Aksu, kendilerinin tarihi binayı korumakla yükümlü olduğunu açıklayarak, şunları söyledi:
“678 tane vakıf yapıtı hasar gördü. Bunlardan bir kısmı da büsbütün yıkıldı. Tamamına yakının bizde röleveleri var. Bunların ayağa kaldırılmasıyla ilgili bizde kâfi teknik bilgi var. Bu saatten sonra ne yapabiliriz diye düşündüğümüzde, aklımıza şu geliyor. İğne ile kuyu kazarak özgününe en uygun formda bunları ayağa kaldıracağız. Biz 40 civarında takımla sarsıntıdan 1 hafta sonra alanda tespite gittik. Bütün tarihi yapıtlarımızın başına ne gelmişse tespit ettirdik, bir hafta sonra Hatay’da 6,4 büyüklüğünde sarsıntı oldu. Bizim bütün çalışmamız boşa gitti. Tekrar gruplar alana gitti, tespitte bulundu. Her artçı sarsıntıda bu tespitler işe yaramaz hale geliyor. Bunların hepsinin tahlili var fakat bu zelzeleler, artçılar devam ederken yaptığınızın da bir manası yok. Şu anda müdafaaya çalışıyoruz. Bu türlü büyük bir zelzelede yapılabileceklerin tamamını yaptığımıza inanıyorum. Burada büyük yıkım var. 678 vakıf yapıtı. Bunların hepsi de kentlerin simgesi. Süper eserler yerle bir oldu.”
LİYAKAT TARTIŞMASI ÇIKTI
CHP İstanbul Milletvekili Gökan Zeybek ile Aksu ortasında “liyakat” tartışması yaşandı. Zeybek, Aksu’ya “Gerçekten kurumun hafızasını bilmediği konuşmasından ortada” dedi, Aksu ise “Ben tarihçiyim” cevabını verdi. Zeybek, Aksu’nun sunumunda depremzedelere yardım maksadıyla dağıtılan nohut, mercimek üzere kuru baklagil ölçüsünün yer almasına reaksiyon göstererek, şunları söyledi:
“ATM’deki parayı korumak için güvenlik güçleri nöbet tutuyor lakin Habibi Neccar Mescidi ve öteki mescitlerdeki korunması gereken varlıklar var ve her an çalınabilir. Bunlara sahip çıkılması gerekiyor. Bu istikamette eleştiriyi mutlaka kabul etmiyorum, ben üzerime düşeni yaptım. Lakin tarihi yapılar, bunlara bir şey yapılamazdı, afet oldu. Arkadaşlar, İtalyanlar niçin Pizza Kulesi’nin altındaki yeri güçlendirilerek, o kulenin yıkılmasını engellediler. Neden biz Ayasofya’yı on yıllardır onarım yapıyoruz…. Tabanlar sağlamlaştırılarak, hasarlar azaltılabilir. Bunu bilmeyebilirsiniz lakin bunu öğrenen insanları sizin eleştirmeniz sahiden anlamakta zorluk çekiyorum.
Bize ne Vakıflar Genel Müdürlüğünün dağıtacağı şeker, nohut, çayın. Burası zelzele kurulu. Yatay geçişlerle kurumlar liyakatsiz yöneticilerle yönetildiğinde, söylediğinizin bile anlaşılmadığı ortaya çıkıyor.”
Daha sonra şu diyaloglar yaşandı:
“Aksu: Motamot iade ediyorum
Zeybek: Bana yanıt veremezsiniz, haddinizi bileceksiniz
Aksu: Bana hakaret edemezsiniz, liyakatsiz diyorsunuz
Zeybek: İstifa ederek, milletvekili adayı olun”
Komisyon üyelerinin ortaya girmesinin akabinde diyalog sona erdi.