Çarpıntı, çoklukla göğüste, boğazda yahut uzunluğunda hissedilebilen şiddetli yahut süratli kalp atışlarıdır. Çarpıntılar kalp atışlarının hızlanmasından kaynaklanır. Meydana geldiklerinde kalp ritmi olağan olabildiği üzere olağandışı de olabilir.
Genellikle insan kalbi dakikada 60 ila 100 sefer atar. Kalp atış suratının artması gerilimli durumlardan, çok ağır fizikî aktiviteden, ilaçlardan yahut kimi ender durumlarda hastalıktan kaynaklanabilir.
Sporcularda yahut kalp suratını yavaşlatmak için ilaç kullanan bireylerde atım sayısı 60’ın altında olabilir, bu duruma bradikardi denir. Kalp atış suratı dakikada 100 atımı aşarsa ise bu durum taşikardi olarak isimlendirilir.
Büyük bir kaygıya neden olmalarına karşın, çarpıntı yalnızca ender durumlarda önemli bir kalp rahatsızlığı yahut sistemsiz kalp atışı (atriyal fibrilasyon yahut aritmi) üzere daha önemli sonuçlara neden olabilir.
Kalp çarpıntısı belirtileri
Çarpıntı göğüste titreme hissine, kalp atışının olağandışı ritmine, kalp atışının hızlanmasına yahut büsbütün sistemsiz kalp atış ritmine neden olur.
Bu hisler hem dinlenirken hem de hareket halinde hissedilebilir. Birkaç dakika süren çarpıntı birçok vakit zararsızdır. Öte yandan, göğüs ağrısı, bayılma, nefes darlığı ve baş dönmesi hissi ile çarpıntı hissedilirse, bir uzmana başvurmak gerekir.
Taşikardi ile bağlı belirtiler göğüste çarpma hissi (çarpıntı), soğuk ter, süratli nefes alma (hiperventilasyon), titreme, mide bulantısı ve iç huzursuzluktur.
Ne vakit endişelenmelisiniz?
Taşikardi, bedenin ve kalbin gerilime sağlıklı bir biçimde ahenk sağlaması durumunda ortaya çıkabilir. Öte yandan, önemli bir hastalığın belirtisi de olabilir. Genel olarak, beden hem fizikî hem de zihinsel gerilim altındayken kalp daha süratli atar.
Bunun nedeni, bedenin tasa ve gerilim hissettiğinde ve kortizole maruz kaldığında daha fazla güce ve oksijene gereksinim duymasıdır. Bu durumlarda, beden daha süratli bir kalp atışı ile daha düzgün kan sağlamak için kendini harekete geçirir.
Çarpıntının en sık nedenleri gerilim, anksiyete yahut panik atak, çok fizikî aktivite (özellikle yazın ağır sıcaklarda), depresyon, kafein üzere unsurların kullanımı, güç verici içecekler ve nikotin kullanımıdır. Soğuk algınlığı yahut öksürük, ateş, hormonal değişiklikler, adet döngüsü, hamilelik yahut menopoz, yüksek yahut düşük tiroid hormon düzeyleri nedeniyle kullanılan ilaçlar da çarpıntıya neden olabilir.
Taşikardi ayrıyeten süratli kalp ritmi, çok yavaş kalp atışı yahut kalp işlev eksikliği nedeniyle kalp ameliyatı, hipertiroidizm yahut çeşitli kalp hastalıkları ile de temaslı olabilir.
Hızlı bir kalp atışı, önemli bir tıbbi acil durumun önemli bir ihtar işareti de olabilir. Dikkat edilmesi gereken bir faktör düşük tansiyondur. Bu durumu telafi etmek için kalbin daha süratli atması gerekir. Bu çeşit düşük durumların ekseriyetle zararsız nedenleri vardır, fakat tıpkı vakitte kalp yetmezliğini de gösterebilir.
Kardiyak aritmiler taşikardiden farklıdır. Aritminiz olup olmadığını öğrenmenin en güzel yolu bir EKG (elektrokardiyogram) ve bir kardiyolog tarafından kapsamlı bir muayenedir.
Tiroid çok etkinse, bu da kalp aktivitesinde, tansiyonda ve kalp suratında artışa yol açar. Bu durumda kesinlikle bir uzmana başvurulmalıdır.
Yatar durumda gece kalp çarpıntısı farklı değerlendirilmelidir. Farklı faktörler olmadan yaşadığınız gece kalp çarpıntısı kaygı verici olabilir ve önemli hastalıklara işaret edebilir.
Hamilelik, adet görme ve menopoz öncesi devir sırasında meydana gelen hormonal değişiklikler kimi durumlarda çarpıntılara neden olabilir. Fakat hormon düzeyleri olağana döndüğünde çoklukla ortadan kalkar yahut geriler. Kimi bayanlarda hamilelikte çarpıntı kansızlığa bağlı olabilir.
Bazı ilaçlar, kalbin olağandan daha süratli yahut daha sert atmasını sağlayarak çarpıntıya neden olabilir. Astım için ilaçlar, hipotiroidi tedavisinde kullanılan ilaçlar, aritmilerin önlenmesi için ilaçlar ve öksürük ve soğuk algınlığı için kullanılan ilaçlar çarpıntıya neden olabilir.