Bazen birinin size palavra söylediğini anlamak zordur. Size karşı dürüst olup olunmadığını anlamak için o kişinin mimiklerine, el kol hareketlerine bakar yahut tutarsız bilgilerden çıkarım yapmaya çalışırsınız.
Hollandalı bilim insanları, birinin size palavra söyleyip söylemediğini anlamak için bir şeye dikkat etmenizi öneriyor: Detay eksikliği.
AYRINTI SEVİYESİNE ODAKLANIN
Kimi vakit kişinin davranışlarından palavra söyleyip söylemediğini anlayabilirsiniz lakin kelamlı olarak lisana getirilen sözlerde birtakım detaylar eksik ise o kişinin dürüstlüğünü sorgulayabilirsiniz. Bu şahısların söylediklerindeki detay seviyesine odaklanmanın en âlâ taktik olduğu vurgulanıyor.
SORULARI ÇALMA TESTİ
Independent’ın haberine nazaran, bilimsel mecmua Nature Human Behaviour’da yayımlanan araştırmada, deneye katılan şahıslar yalancı ve saf olmak üzere iki kümeye ayrıldı. Hatalı küme, bir dolaptan imtihan sorularını çalmakla görevlendirildi ve daha sonra bu mevzuda palavra söylemek zorunda kaldı. Temiz küme ise sadece yerleşkede vakit geçirdi.
AYIRT ETMEK MÜMKÜN MÜ?
Soruların çalınmasıyla ilgili soruşturmada iki kümenin da sözüne başvuruldu ve bu tabirler farklı bir iştirakçi kümesine izletildi. Bu iştirakçiler, hangi kümenin palavra, hangisinin hakikat söylediğini anlamaya çalıştı.
İlk olarak iştirakçilere rastgele bir ipucu kıymetlendirmekte özgür oldukları söylendi. Bunun sonucunda iştirakçilerin iddialarının neredeyse bahta dayalı olduğu tespit edildi.
Daha sonra da iştirakçilerden yer, kişi, vakit ve pozisyon üzere detaylara odaklanarak tabirleri yine değerlendirmeleri istendi. Bu durumda palavraları gerçeklerden daha uygun ayırt edebildikleri görüldü.
Denemelerden birinde, tüm ipuçlarını göz önüne alan iştirakçilerin yüzde 59 oranında muvaffakiyet gösterdiği saptandı. Yalnızca detaylara odaklanıldığında ise oran yüzde 66’ya yükseldi.